จากประสบการณ์การเล่นที่ผ่านมา โดยเฉพาะการเล่นแคชเกมในแอพเกม (เช่น PPPoker หรือ X-Poker) ผมพบว่า ผู้เล่นส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะคนไทย หรือคนต่างชาติที่เป็นคนเอเชีย มีไลน์การเล่นที่ห่างจากจุด Optimal ของ GTO จากที่ผมศึกษามาอยู่มาก (บางคนก็อาจจะมั่วไปคนละทิศละทางเลย) นั่นทำให้เปิดช่องให้คู่แข่งที่มองเห็น leak โจมตีจุดอ่อน ด้วยการ exploit เพื่อทำกำไรเพิ่มได้อย่างมาก
เพื่อพยายามปิดจุดบกพร่องของการเล่นให้น้อยลง วันนี้ผมจึงมาขอชี้ให้เห็นว่า จุดบกพร่องส่วนใหญ่เหล่านั้นคืออะไร และจะมีวิธีแก้ไขยังไง รวมด้วยกัน 10 ข้อ ดังนี้ครับ :
=================================
- Cbet OOP บ่อยเกินไป
จุดที่พลาด : ผู้เล่นส่วนใหญ่ที่เป็น last aggressor (คือคนที่ bet/raise เป็นคนสุดท้ายในรอบนั้น ที่ไม่ใช่คน call) มักจะ cbet ต่อที่ cbet ต่อที่ flop บ่อยเกินไป แทบจะทุกแฮนด์ไม่ว่าจะถืออะไรบนบอร์ดอะไร โดยเฉพาะเมื่อตัวเองไม่มีตำแหน่ง (Out of Position : OOP) ที่ควรจะต้อง check ให้บ่อยขึ้น
ทำไมถึงพลาด : การ cbet บ่อยเกินไป โดยไม่คำนึงถึง board texture กับ range ของเราและคู่แข่ง อาจทำให้เราเจอบางบอร์ดที่เข้าทาง range ของคู่แข่งมากกว่าเรา ทำให้เราเสียเปรียบ รวมถึงการ cbet บ่อยเกินไป จะทำให้มีสัดส่วน bluff : value bet ที่ flop สูงกว่าจุดที่ optimal (โดยทั่วไปคือ 2:1 ที่ flop) ทำให้คู่แข่งที่สังเกตเห็นอาจจะเริ่มปรับตัวด้วยการ call หรือ raise / check raise ใส่เรามากขึ้น ยิ่งถ้าเราใช้ไซส์ bet ใหญ่ ก็ยิ่งทำให้ระยะยาวเราเสีย EV มากเกินความจำเป็น
วิธีแก้ไข : เราต้องวิเคราะห์เพิ่มขึ้นให้ดีว่า flop texture ที่เราเจอ มันเข้าทาง range ของเราพอที่จะ cbet ต่อได้หรือไม่ หากคิดว่าเข้าทางคู่แข่งมากกว่า ก็ให้ check แทน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเรา OOP ซึ่งเสียเปรียบด้านตำแหน่ง เราจะต้อง check บ่อยเป็นพิเศษ กับแฮนด์ที่ไม่ strong หรือแฮนด์ที่ strong แต่ไม่ได้ block draw ที่เขาอาจจะ raise ใส่เราได้ การ OOP ทำให้เราต้องเล่นเชิง defensive แบบระมัดระวังตัวมากเป็นพิเศษ
=================================
- 3bet และ 4bet แคบเกินไป
จุดที่พลาด : 3bet และ 4bet range ของผู้เล่นส่วนใหญ่ มักจะกระจุกตัวแต่ value bet โดยที่มีสัดส่วน semi bluff น้อยเกินไป รวมถึงมักจะใช้ range เดียวกันเกือบทุกตำแหน่ง เช่น 3bet ด้วย AJs-AKs, AKo, KQs, QQ-AA และ 4bet ด้วย AKs, AKo, QQ-AA เท่านั้น
ทำไมถึงพลาด : การที่มี 3bet และ 4bet range กระจุกตัวอยู่แต่ในพรีเมี่ยมแฮนด์เท่านั้น ทำให้ range ไม่บาลานซ์ เพราะไม่มีส่วนที่เป็น bluff เลย จะทำให้คู่แข่งอ่าน range ออกได้ง่าย เมื่อเข้าไปเล่น flop แล้ว flop มีแต่ตัวเลข เขาก็จะรู้ว่าเรามักจะไม่ค่อยติดอะไร และไม่มี nut ในบอร์ดนี้แน่ๆ ทำให้คู่แข่งเล่นกับเราได้ง่ายขึ้นมากๆ
วิธีแก้ไข : ศึกษา preflop range ที่เป็น GTO ในส่วนของ vs. RFI, vs. 3bet ให้มากขึ้น ในแต่ละตำแหน่ง ซึ่งก็จะพบว่า ยิ่งอยู่ตำแหน่งท้ายๆ หรือ In Position Range ในการ 3bet หรือ 4bet ก็จะยิ่งกว้างขึ้น อาจจะรวมไปถึงแฮนด์จำพวก JTs ขึ้นไป AJo ขึ้นไป คู่ 88 ขึ้นไป, A4s-A5s หรือ K5s-K7s หรือกลุ่ม 3bet lite จำนวน suited connector อย่าง 65s-T9s ที่เป็น semi bluff เป็นต้น
=================================
- Defend 3bet OOP กว้างเกินไป
จุดที่พลาด : หลายคนเลือกที่จะ defend 3bet เมื่อ OOP อย่างไม่เหมาะสม เช่น call กับ boardway ที่เป็น offsuited (เช่น ATo, AJo, KQo, QJo) หรือ call กับทุก suited connector โดยไม่สนใจตำแหน่งที่เราอยู่และตำแหน่งที่คู่แข่ง 3bet มา ซึ่งจริงๆมี range ในการ 3bet และต้อง defend 3bet ด้วย range ที่แตกต่างกัน
ทำไมถึงพลาด : การ defend ด้วยการ call broadway offsuited เมื่อเรา OOP มีข้อเสียที่อันตรายคือ 1) ทำให้เราเล่นต่อได้ยาก ถ้าแฮนด์ของเราไม่มี suited โอกาสจะติด flush ยิ่งน้อยลง ทำให้เรายิ่งเสียเปรียบโดยที่เสียเปรียบเรื่องตำแหน่งอยู่แล้ว 2) range ของเรามักโดน 3bettor dominate เช่น AJo ก็แพ้ AQ หรือ AK ส่วนการ defend ด้วยการ call ทุก suited connector โดยไม่สนตำแหน่ง ข้อเสียก็คือ เรามีโอกาสจะโดนพลิกสูง เพราะแฮนด์คู่แข่งมักจะอยู่สูงกว่าเรา และบาง connector ก็โดน dominate ถ้าติด straight (เช่น ถือ T9 ติด straight 789TJ ก็อาจแพ้คนที่ 3bet มาด้วย QJ หรือ KQ ได้)
วิธีแก้ไข : ปรับ range การ defend ให้เหมาะสม โดยที่ถ้ายิ่งเจอ Late Position ที่มี 3bet range ค่อนข้างบาลานซ์ 3bet มา เราก็ควรจะต้องขยาย 4bet range ให้กว้างขึ้น ลดการ call ให้น้อยลง อาจจะต้องเริ่ม 4bet กับ AQo, ATs-AJs, KJs-KQs, TT-JJ ที่มีอิทธิพลของ blocker effect มาช่วยเราบ้าง ส่วนการ defend ด้วย suited connector ก็ต้องประเมินให้ดีกว่า suited connector ที่เราถืออยู่จะโดน dominate จาก 3bet range ของคู่แข่งไหม จากตำแหน่งที่คู่แข่ง 3bet มา ถ้าคิดว่าไม่โดนค่อย call ไปเล่น
=================================
- Defend ด้วยการ call ที่ BB กว้างเกินไป
จุดที่พลาด : หลายคน call เพื่อ defend ที่ BB กว้างเกินไป โดยไม่สนตำแหน่งคู่แข่งที่ bet มา โดยมักจะคิดว่าตัวเองมี discounted จากการที่ post ไปแล้ว 1bb ทำให้คุ้มที่ call จึง call บ่อยขึ้นกับแฮนด์ที่กว้างขึ้น
ทำไมถึงพลาด : แน่นอนว่าการลง blind ก่อน 1bb จะทำให้เรามี discounted และ pot odds ที่ดีขึ้นก็จริง แต่สิ่งที่สำคัญกว่า pot odds ก็คือ equity ของแฮนด์ที่เราเล่น ที่ต้องเอามาสู้กับ range ของคู่แข่ง หากเรา call กว้างเกินไป รวมถึงการที่เราเสียเปรียบด้าน position ด้วย จะยิ่งทำให้เรามีโอกาสที่จะมี EV เป็นลบมากขึ้นได้ในระยะยาว
วิธีแก้ไข : ปรับ range ในการ defend ให้เหมาะสมกับ open raiser แต่ละตำแหน่ง ยิ่งถ้าคู่แข่งเปิดจาก Early position range ในการ defend ของเราก็ควรจะยิ่งต้อง tight ขึ้น (และยิ่งต้อง tight ขึ้น หากคู่แข่งเป็นผู้เล่นที่มี open range tight กว่าปกติ) และอาจจะต้องหาแฮนด์มา 3bet ให้กว้างขึ้นเมื่อเจอ open raiser จาก late position เช่น BTN เช่น suited แฮนด์จำพวกที่มี broadway blocker หรือ suited connector ต่างๆ เพื่อเพิ่มโอกาสชนะตั้งแต่ preflop โดยไม่ต้องเข้าไปเล่น flop ด้วยความเสียเปรียบด้านตำแหน่งมากจนเกินไป
=================================
- Defend cbet น้อยเกินไป
จุดที่พลาด : ตรงข้ามกันคน cbet ที่ cbet บ่อยเกินไป ก็คือคนที่เป็น preflop caller defend cbet น้อยเกินไป ด้วย range ที่แคบเกินไป โดยส่วนใหญ่มักจะ call กับ made hand อย่างน้อยที่สุดคือ bottom pair แค่ประมาณ 1 street แต่หากเจอ cbet 2 street (double barrel) หรือ 3 street (triple barrel) ก็มักจะ call ด้วย top pair เป็นอย่างน้อย
ทำไมถึงพลาด : หากอีกฝ่าย cbet มาบ่อยเกินไป แล้วเรา defend แคบเกินไป หรือ passive เกินไป (เน้น call มากกว่า raise) ก็จะมีโอกาสถูกคู่แข่ง exploit ได้โดยง่าย รวมถึงคู่แข่งจะสามารถโจมตี capped range ของเราได้ง่ายขึ้น ด้วยการเพิ่ม bluff ให้มากขึ้น หรือใช้ bet size ใหญ่ขึ้น หากเราเล่นต่อด้วยการ check call บ่อยเกินไป
วิธีแก้ไข : เราอาจจะต้องหา combo มาเล่นต่อให้มากขึ้น เช่นกลุ่มที่มี back door straight/flush draw และอาจต้องเล่นต่อด้วยความ aggressive มากขึ้นด้วยการ raise/check raise บ้าง กับทั้ง value และ bluff โดยเฉพาะเมื่อเรา OOP แต่ต้องระวังไม่ให้ call บ่อยเกินไปกับ medium hand ที่เราไม่มี range advantage หรือกับคู่แข่งที่มีโอกาสมี bluff น้อยกว่าปกติ
=================================
- เล่น Multiway loose เกินไป
จุดที่พลาด : หลายคนคิดว่า ยิ่งมีคน call preflop มากันเยอะ เรายิ่งควร call ตามไปกับ range เดิม หรือ range ที่กว้างขึ้นได้ เพราะ pot odds คุ้มขึ้น โดยเฉพาะยิ่งเมื่อเราอยู่ที่ตำแหน่ง blind
ทำไมถึงพลาด : แม้ pot odds จะคุ้มขึ้นจริง แต่อย่าลืมว่า ยิ่งมีคู่แข่งเข้ามาร่วมเล่นใน pot มากขึ้นเท่าไหร่ equity ของแฮนด์เราจะยิ่งน้อยลง (เพราะถูกแชร์ให้กับผู้เล่นหลายคนมากขึ้น) จนอาจจะไม่คุ้มกับ pot odds และยังมีโอกาสที่จะมีคนที่มีแฮนด์เป็น nut สูงขึ้นด้วย และยิ่งมีผู้เล่นเข้ามาเล่นใน pot เยอะ pot ก็จะยิ่งใหญ่ขึ้น ทำให้หากเราเล่นต่อกับแฮนด์กลางๆ ก็จะมีโอกาสเสีย EV เยอะขึ้นตามในระยะยาว เพราะต้องเล่นแฮนด์ที่ไม่ค่อย strong กับ pot ใหญ่ตลอด
วิธีแก้ไข : เล่นให้ tight ขึ้น ทั้งตอน preflop และ postflop โดย call กับ range ที่แคบลง เพื่อเพิ่มโอกาสการมี equity ที่ดีขึ้น รวมถึงมี bluff ให้น้อยลง
=================================
- เล่นต่อด้วย Range เดิม แม้เจอ bet size ที่ใหญ่ขึ้น
จุดที่พลาด : ถึงแม้จะเจอคู่แข่ง bet มาไซส์ใหญ่ขึ้น ทั้งตอน preflop และ postflop เราก็ยัง call หรือ raise กับ range เดิมตลอด
ทำไมถึงพลาด : การที่คู่ต่อสู้ใช้ bet ไซส์ใหญ่ขึ้น ทำให้ pot odds ของเราแย่ลง ทำให้หากเรายังเล่นต่อด้วย range เดิม (equity เท่าเดิม) จะทำให้ EV ของเราลดลง
วิธีแก้ไข : defend ด้วย range ที่แคบลงทั้งตอน preflop และ postflop ด้วยการ fold bottom range เพิ่มขึ้น
=================================
- ใช้ bet size ไม่หลากหลายพอ
จุดที่พลาด : หลายคนมักจะใช้แต่ bet size ½ pot เป็นส่วนใหญ่ในทุก street โดยไม่ได้ปรับตาม combo, board texture หรือคู่แข่ง ที่เปลี่ยนแปลงไป
ทำไมถึงพลาด : การใช้ bet size แค่เพียง 1 หรือ 2 size จะทำให้คู่ต่อสู้รับมือกับเราได้ง่ายขึ้น เพราะทำให้คู่ต่อสู้ defend ได้กว้างขึ้น หากไม่มี bet size ใหญ่หรือ over pot และยังทำให้ bluff ของเรามีประสิทธิภาพลดลง เพราะมีโอกาสที่คู่ต่อสู้จะ call มาจับ bluff เราได้บ่อยขึ้น รวมถึงอาจทำให้เราไม่สามารถเรียก value ได้มากเท่าที่ควร เมื่อเรามี value แฮนด์ที่ดี
วิธีแก้ไข : พยายามใช้ bet size ที่หลากหลาย (อย่างน้อย 4 กลุ่ม เล็ก, กลาง, ใหญ่, over pot) ที่เหมาะสมกับแต่ละ combo และ board texture ให้มากขึ้น (ซึ่งอาจจะต้องศึกษาเรื่องนี้ให้ละเอียดขึ้น)
=================================
- Semi bluff ไม่หลากหลายพอ
จุดที่พลาด : ส่วนใหญ่มักจะ semi bluff ด้วยการ bet, raise หรือ check raise กับ flush draw และ open ended straight draw เท่านั้น
ทำไมถึงพลาด : การมี semi bluff ที่ไม่หลากหลายพอ ทำให้ range ของเรามีสัดส่วน bluff : value ไม่ optimal ซึ่งทำให้ range ของเราไม่บาลานซ์มากพอ และอาจทำให้คู่แข่งคาดเดา bluffing range ของเราได้ง่ายขึ้น ว่าจะมี bluff อะไรบ้าง รวมถึงมันยังทำให้เรามีโอกาสติด straight หรือ flush ที่คู่แข่งคาดเดาได้ยาก น้อยเกินไป ทำให้เป็น leak ที่คู่แข่งจะ exploit เราได้ง่ายขึ้น
วิธีแก้ไข : พยายามหา combo อื่นๆมาเป็น bluff / semi bluff ให้มากขึ้น เช่น gutshot straight draw, backdoor straight/flush draw, แฮนด์ที่มี blocker effect หรือ bluff ใน board ที่เรามีโอกาสมี range advantage มากกว่า เป็นต้น
=================================
- มี Bluff ที่ river น้อยเกินไป
จุดที่พลาด : มักจะ bet หรือ raise ที่ river แต่เฉพาะแฮนด์ที่เป็น value และแฮนด์ที่เป็น nut เท่านั้น โดยไม่มี หรือแทบไม่มี bluff เลย หรือ bluff มา 2 street แล้วโดน call มา ก็ check ยอมแพ้ที่ river
ทำไมถึงพลาด : เช่นเดียวกัน การมี bluff ที่ river น้อยเกินไป (ตามหลักโดยทั่วไปคือน้อยกว่า 1 ใน 3 หรือ 33% ของ betting / raising range) ทำให้ betting หรือ raising range ของเราที่ river นั้นไม่บาลานซ์ ทำให้คู่แข่งสามารถ exploit เราได้ด้วยการ over fold หรือหมอบมากขึ้นกับแฮนด์ที่ไม่ได้ strong พอ หรือไม่ call มาจับ bluff กับ bluff catcher ทำให้ระยะยาวแล้วเราจะเสีย EV มากกว่าที่ควร
วิธีแก้ไข : พยายามหา bluff ที่เหมาะสม มา bluff ให้มีสัดส่วนที่บาลานซ์เพียงพอที่ river (ลักษณะของ combo ที่เป็น bluff เช่นเดียวกับในข้อ 9)
=================================
ทั้งหมดนั่น คือสิ่งที่ผมสังเกตเห็นจากการเล่นของผู้เล่นส่วนใหญ่ที่เล่นเบี่ยงเบนออกจากจุด optimal ของ GTO ที่เปิดโอกาสให้คู่แข่งได้ exploit เราได้ หากใครกำลังมีจุดผิดพลาดดังกล่าว ก็หวังว่าคำแนะนำของผมจะช่วยแก้ไขจุดบกพร่องเหล่านั้นได้ ซึ่งในรายละเอียดแล้วว่าควรจะเล่นกับแฮนด์ไหนยังไง ก็คงต้องฝากไปเป็นการบ้านในการศึกษาเพิ่มจากแนวทางของ GTO ในศึกษาส่วนตัวนะครับ
ขอให้โชคดี rungood ทุกคนครับผม
#Zuburbian1
#TeamAceAcademy